सन्माननीय प्रमुख उपस्थित, आदरणीय शिक्षकगण, आणि माझ्या प्रिय मित्रांनो,
Chhatrapati Shivaji Maharaj Jayanti Bhashan: आज मी तुमच्यासमोर महाराष्ट्राच्या अभिमानास्पद इतिहासातील एक अमूल्य रत्न, स्वराज्यसंस्थापक, पराक्रमी योद्धा आणि जनतेचे राजा छत्रपती शिवाजी महाराज (Chhatrapati Shivaji Maharaj Jayanti Bhashan) यांच्याबद्दल बोलणार आहे. या थोर पुरुषाच्या पराक्रमाची गाथा केवळ महाराष्ट्रापुरती मर्यादित नाही, तर ती संपूर्ण भारताला प्रेरणा देणारी आहे.
छत्रपती शिवाजी महाराज जयंती भाषण: Chhatrapati Shivaji Maharaj Jayanti Bhashan
शिवाजी महाराजांचे बालपण आणि संस्कार
शिवाजी महाराजांचा जन्म १९ फेब्रुवारी १६३० रोजी शिवनेरी गडावर झाला. त्यांचे वडील शाहजीराजे भोसले हे एक शूर सेनानी होते, तर आई जिजाऊ माता या अत्यंत कर्तव्यदक्ष आणि तेजस्वी महिला होत्या. बालपणापासूनच जिजाऊ मातांनी त्यांच्यावर हिंदवी स्वराज्य स्थापनेचे संस्कार केले. रामायण-महाभारतातील कथा, संतांचे विचार, आणि युद्धकौशल्य यांचे शिक्षण शिवबांना लहानपणापासूनच मिळाले.
स्वामी विवेकानंद जयंती भाषण मराठी: Swami Vivekananda Bhashan Marathi
स्वराज्यस्थापनेची प्रेरणा आणि संघर्ष
त्यांनी वयाच्या अवघ्या १६व्या वर्षी तोरणा किल्ला जिंकून स्वराज्य स्थापनेचा पहिला पाया रचला. त्या काळात भारतावर मुघल, आदिलशाही, निजामशाही यासारख्या बाहेरच्या आक्रमकांचा प्रभाव होता. जनतेवर अन्याय होत होता, जुलूम सहन करावा लागत होता. परंतु, शिवरायांनी या सगळ्याला प्रतिकार केला आणि “स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे” हे बिंबवले.
शिवरायांचे युद्धनीती आणि प्रशासन
शिवाजी महाराज केवळ एक पराक्रमी योद्धाच नव्हते, तर एक उत्तम प्रशासकही होते. त्यांच्या युद्धनीतीत गनिमी कावा (छापामार युद्धपद्धती) ही विशेष प्रसिद्ध होती. थोड्याशा सैन्याच्या मदतीने त्यांनी मोठमोठ्या शत्रूंचा पराभव केला. त्यांनी आरमार (नौदल) उभारले, किल्ल्यांची बांधणी केली, आणि प्रशासनात सुव्यवस्था निर्माण केली.
रायगडावरील राज्याभिषेक आणि हिंदवी स्वराज्याची स्थापना
६ जून १६७४ रोजी रायगडावर त्यांचा राज्याभिषेक झाला आणि ते छत्रपती झाले. त्यांच्या राजवटीत प्रजेसाठी न्यायप्रिय प्रशासन होते. त्यांनी शेतकऱ्यांसाठी, व्यापारासाठी आणि सामान्य लोकांसाठी अनेक उत्तम योजना राबवल्या. त्यांच्या काळात महिलांचा सन्मान राखला गेला, धार्मिक सहिष्णुता होती आणि सर्व धर्मांतील लोकांना समान न्याय मिळत असे.
शिवरायांचे विचार आणि आजचा युवा वर्ग
आजच्या तरुणांनी शिवाजी महाराजांचा आदर्श घ्यावा. त्यांचा शिस्तबद्ध जीवनक्रम, स्वराज्यासाठी केलेले बलिदान आणि त्यांच्या धाडसी निर्णयप्रक्रियेचा आदर्श घेतला, तर आपल्या जीवनात यश निश्चितच मिळेल. महाराजांनी आम्हाला एक संदेश दिला – “परिस्थिती कितीही कठीण असली तरी धैर्य, शौर्य आणि चांगल्या नेतृत्वाने विजय मिळवता येतो.”
शेवटचा संदेश
छत्रपती शिवाजी महाराज फक्त एका राज्याचे राजे नव्हते, तर ते संपूर्ण भारताचे प्रेरणास्रोत होते. त्यांच्या विचारांना अनुसरून आपणही आपल्या जीवनात प्रामाणिकपणा, कर्तव्यनिष्ठा आणि परिश्रम या गुणांना महत्त्व द्यायला हवे.
“जय भवानी, जय शिवाजी!”
धन्यवाद!
1 thought on “छत्रपती शिवाजी महाराज जयंती भाषण: Chhatrapati Shivaji Maharaj Jayanti Bhashan”